O'zbekistonda din

O'zbekistonda din

O'zbekistonda din

O'zbekiston-dinlar va konfessiyalar

O'zbekiston Respublikasi-turli din va din vakillari yashaydigan dunyoviy davlat. Bugungi kunda mamlakatda rasmiy ma'lumotlarga ko'ra 2225 ta diniy tashkilot, 16 ta turli diniy konfessiyalar ro'yxatdan o'tgan. O'zbekistonning etnik qiyofasi shu qadar xilma-xil bo'lib, mamlakat din masalasiga bardoshli va bu erda turli konfessiyalar tinch-totuv yashayotganini ko'rsatadi. O'zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi hamma uchun vijdon erkinligini kafolatlaydi. Respublikaning asosiy Qonuniga ko'ra, har bir kishi har qanday dinga e'tiqod qilish yoki hech kimga e'tiqod qilmaslik huquqiga ega (san'at. O'zR Konstitutsiyasining 31-Moddasi).

O'zbekistonda sunniy Islom dinining asosiy dini bo'lib, uni mamlakat aholisining 93 foizi amal qiladi, Buxoro va Samarqand hududida yashovchi shia musulmonlarining 1 foizi bundan mustasno.

Dindorlar soni bo'yicha keyingi o'rinda nasroniylik turadi.

2021 yilda O'zbekistonda O'rta Osiyodagi rus pravoslav cherkovining 150 yilligi keng nishonlandi. Ortodokslik bu yerlarga 1871 yilda Rossiya imperiyasi egaliklariga qo'shilishi va Rossiya imperatori Aleksandr II farmoni bilan birga keldi, bu Muqaddas Sinodning mustaqil Toshkent va Turkiston yeparxiyasini tashkil etish to'g'risidagi qarorini tasdiqlaydi. O'sha yili Toshkent gospitalida ibodatxona tashkil etilgan. Bugungi kunda u Toshkent Yeparxiyasining eng go'zal Muqaddas Uspen kafedrali-asosiy ibodatxonasiga aylandi. Ko'pchilik imonlilar bu erga kelishadi, garchi Toshkentda yana bir nechta cherkovlar mavjud (masalan, Botkin qabristonidagi Aleksandr Nevskiy cherkovi, Patriarx Yermogen cherkovi, buyuk Knyaz Vladimir ibodatxonasi). O'zbekistonning boshqa shaharlarida ko'plab chiroyli va qadimiy ibodatxonalar mavjud – Samarqand (Sankt-Alekseev sobori), Qo'qon (Xudoning onasining Qozon ikonasi ibodatxonasi) va boshqalar.

Shuningdek, Toshkentda Sankt-Nikolay ayollar monastiri (aytgancha, O'rta Osiyoda birinchi) va Toshkent diniy seminariyasi ochildi.

2020 yilga kelib O'zbekistonda 38 ta pravoslav cherkovi, 600 mingdan ortiq pravoslav xristianlar mavjud.

O'zbekistonda katolik konfessiyasi unchalik ko'p emas. Biroq, qariyb bir asr davomida katoliklar Toshkentda yashab kelmoqdalar. O'zbekiston poytaxtida shaharning diqqatga sazovor joylaridan biri bo'lgan Iso Masihning eng Muqaddas yuragi sobori mavjud.

O'zbekistondagi boshqa muhim konfessiyalar ibodatxonalariga shuningdek, Ermon havoriy cherkovi va yahudiy ibodatxonalari kiradi. Sinagogalar haqida gapirganda, Buxoro yahudiylarini ta'kidlash kerak-o'rta Osiyo hududida (ayniqsa Buxoroda, shuning uchun nomi) yashaydigan alohida guruh. Buxorodagi yahudiy jamoasi XIII asrdan beri manbalarda eslatib o'tilgan. Yahudiylar bu yerda alohida kvartallarda yashab, to'quv va bo'yash hunarmandchiligi, kichik savdo bilan shug'ullanishgan. Keyinchalik Buxoro yahudiylari Samarqand, Qo'qon, Andijonda yirik diasporalar bilan joylashishni boshladilar. O'tgan asrlar davomida ular o'zlarini saqlab qolishga muvaffaq bo'lishdi til, e'tiqod va urf-odatlar.